Sonunda yaptılar: Liman işletme süreleri 49 yıla uzatıldı
16.12.2022 09:48:46 |
Aralarında Katarlıların da işlettiği 18 limanın ihalesiz olarak süresini 49 yıla uzatan kanun teklifi Meclis Sanayi ve Ticaret Komisyonu’nda kabul edildi.
TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi görüşüldü. Teklifin ikinci maddesi üzerine değerlendirmeler yapıldı. 14 maddelik kanun teklifinin zeytinlikleri madencilik faaliyetine açan birinci maddesi komisyonun dünkü toplantısında çıkarılmıştı.
Bugün tartışma konusu olan ikinci madde ile Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanuna eklenen geçici maddeyle, Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne ait bazı limanların işletme hakkı verilmesi veya devri yöntemiyle özelleştirilmeleri neticesinde imzalanan 49 yıldan az süreli sözleşme süreleri, 49 yıla kadar uzatılacak.
Ek sözleşme imzalanabilmesi için işletmeci şirketlerin işletme hakkını doğuran sözleşmeden kaynaklanan tüm mali yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmiş olmaları ve işletme hakkını doğuran sözleşmeden kaynaklı açılmış davalardan feragat etmeleri gerekecek.
Seçim öncesi para gerekli
Madde üzerine söz alan HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, limanların kamu eliyle işletilmesi gerektiğini belirterek, “Biz bunun özelleştirmesine tümden karşı çıktığımızı ifade ediyoruz. Bu madde önerisinde bu mevcut kiracılara 49 yıllına uzatılmasını öngörüyor. Bu Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiş bir husustur. Sürenin 49 yıllığına çıkarılmasına itirazımız, birincisi kamu eliyle yapılması bu işlerin, ikincisi bizden sonraki yasamada görev yapacak milletvekillerinin haklarını da gaspa uğratmış oluyorsunuz. İşin sırrının ne olduğu ortaya çıktı, Cumhurbaşkanının Katar ziyareti neticesinde seçim öncesinde para gerekli. Buradan kaynaklı olarak yasaya ihtiyaç duyuyorsunuz” diye konuştu.
Şirketlere verilecek limanları sıraladı
CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin, 49 yıllına özel şirketlere verilmek istenen limanları şöyle sıraladı:
“18 liman özelleştirildi. Antalya limanı 98’de özelleştirilmişti, 2028 yılına kadar Katarlılara. Alanya 2000 yılında özelleştirilmişti, 2030’a kadar 19 yıl, sözleşme bitiş tarihi 2049. Hopa Ciner Grubu’na 2046. Galataport, Doğuş- Bilgili Grubuna 2062. Kuşadası Global Ford’a 2052 yılına kadar. Keşme, Ulusoy Grubuna 2056 yılına kadar. Mersin Singapur Akpen Grubuna 2061 yılına kadar. İskenderun Limak’a 13 yıl uzatıldı süresi, 2046 yılına kadar. Sinop 2046 yılına kadar Çakırova A.Ş.’ye. Ordu yine Çakırova A.Ş.’ye 2046 yılına kadar. Tekirdağ Akport A.Ş.’ye 19 yıl 2046 yılına kadar. Rize Riport A.Ş.’ye 2046 yılına kadar. Marmaris, Liman A.Ş. 2049 yılına kadar. Dikili, Dikili Liman A.Ş.’ye 2050 yılına kadar. Derince, Safi Katı Yakıt 10 yıl süresi kalmış, 2064 yılına kadar. Trabzon Albayrak Grubuna kadar 2052 yılına kadar. Taşucu, Ceylan Grubuna 49 yıl 2070 yılına kadar süreleri uzatılanlar.”
Uyuşturucu ticareti uyarısı
CHP Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan ise limanların özelleştirilmesinin devletin buralardaki kontrolünü kaybetmesine yol açtığını ve uyuşturucu ticaretinin önünün açıldığını ifade ederek, “Siz buraları özelleştirirseniz, kontrolü de elden kaybedersiniz. Sadece denetim ve kontrol değil aynı zamanda o bölgeleri denetleyemiyoruz” dedi.
Katar sız kanun çıkmıyor Meclis ten, maşallah
CHP’li Ağbaba, “Bu liman işiyle ilgili çözemiyorum, ısrarınız nedir?” diye sorarak, düzenlemeyi Anayasa Mahkemesi’nin daha önce iptal ettiğine dikkat çekti. Ağbaba, “Limanlar bu ülkenin kalesidir. Milyonlarca dolar kamu malına zarar hazırladığınızı iddia ediyor arkadaşlarımız. Katar meselesi başlı başına bir mesele. Katar’sız bir kanun çıkmıyor Meclis’ten maşallah” dedi.
AKP ve MHP lilerin oylarıyla limanların özelleştirilmesi kabul edildi
AKP ve MHP li milletvekillerinin oyları ile teklifin ikinci maddesi kabul edildi. Bu madde ile Denizcilik İşletmelerine ait olan ve devir yılı 1997 de başlayan Hopa, Giresun, Sinop ve Rize, 1998 de başlayan Antalya, 2000 de başlayan Alanya, 2001 de başlayan Marmaris, 2003 te başlayan Çeşme, Kuşadası, Dikili, Trabzon limanlarının kira sözleşmeleri 19 yıllığına uzatılacak. 2014 te kiraya verilen Galataport un sözleşmesi 30 yıllığına, 2018 te kiralanan Tekirdağ limanın sözleşme süresi 36 yıllığına, 2022 te kiralanan Taşucu limanının sözleşmesi 40 yıllığına uzatılmış olacak. Yine bu düzenlemeyle Devlet Demiryollarına ait olan ve 2007 de kiralanan Mersin, 2010 da kiralanan Samsun ile Bandırma limanlarının sözleşme süreleri 13 yıllığına, 2015 te kiralanan Derince Limanı nın sözleşme süresi de 10 yıllığına uzatılacak.
LOJİPORT